Contents

Kinh Nghiệm Hướng dẫn Nồng độ thuốc trong máu đạt trạng thái ổn định Css sau khoảng chừng thời hạn bằng Mới Nhất

Pro đang tìm kiếm từ khóa Nồng độ thuốc trong máu đạt trạng thái ổn định Css sau khoảng chừng thời hạn bằng được Cập Nhật vào lúc : 2022-04-05 23:31:12 . Với phương châm chia sẻ Bí quyết về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi đọc nội dung bài viết vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại phản hồi ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha.

195

Thời gian bán thải thuốc

Nội dung chính

  • Diện tích dưới đường cong 
  • Các yếu tố quyết định hành động sinh khả dụng của thuốc
  • Thể tích phân loại
  • Một số yếu tố ảnh hưởng đến Vd gồm
  • Nửa đời trong huyết tương (nửa đời)
  • Ứng dụng nửa đời trên lâm sàng
  • Độ thanh thải, thông số thanh thải (Clearance viết tắt là Cl)

Thời gian bán thải thuốc là thời hạn mà nồng độ thuốc trong khung hình hay nồng độ thuốc trong máu giảm sút một nửa.

Khi thuốc A có thời hạn bán thải là 3 giờ, nghĩa là sau 3 giờ nồng độ thuốc giảm 50%, sau 6 giờ nồng độ thuốc giảm 75%, sau 9 giờ nồng độ thuốc giảm 87,5% và sau 12 giờ nồng độ thuốc giảm 93,75%.

Để xác lập thời hạn bán thải của một thuốc, thường được tiến hành bằng phương pháp đưa vào khung hình một lượng thuốc xác lập qua đường tĩnh mạch, rồi tiếp theo đó kiểm tra nồng độ thuốc trong máu theo một khoảng chừng cách thời hạn đều đặn. Khoảng thời hạn tương ứng với nồng độ thuốc giảm sút một nửa đó đó là thời hạn bán thải của thuốc.

Thuốc sau khi đưa vào khung hình qua đường uống, đường ngậm dưới lưỡi, đường tiêm chích… sẽ tiến hành hấp thu vào khung hình và tiếp theo đó theo hệ tuần hoàn phân phối khắp khung hình để phát huy tác dụng điều trị.

Khi phân loại trong hệ tuần hoàn, nồng độ thuốc trong máu thường trải qua 2 quy trình tương ứng nhau:

Giai đoạn 1: nồng độ thuốc đạt đến  mức cao nhất phát huy hiệu suất cao điều trị

Giai đoạn 2: nồng độ thuốc giảm dần cho tới lúc thải trừ thoát khỏi khung hình.

Thời gian thuốc đạt đến mức cao nhất để phát huy hiệu suất cao điều trị ở quy trình 1, đó đó là thời hạn bán thải thuốc.

Nồng độ thuốc trong máu cũng đó đó là nồng độ thuốc trong huyết tương. Vì vậy, thời hạn bán thải của thuốc cũng đó đó là thời hạn nồng độ thuốc trong huyết tương giảm sút một nửa.

Thời gian bán thải của thuốc tùy từng hai thông số:

Độ thanh thải (clearance): số mililít huyết tương được thận lọc sạch thuốc trong thời hạn một phút.

Độ thanh thải liên quan đến vận tốc thuốc giải phóng thoát khỏi huyết tương.

Thể tích phân phối (volume of distribution): thể tích nên phải có để chứa lượng thuốc hiện hữu trong khung hình có cùng nồng độ thuốc trong huyết tương.

Thể tích phân phối liên quan đến lượng thuốc phân phối đến những mô trong khung hình.

Những ứng dụng trong lâm sàng

Thời gian bán thải thuốc quyết định hành động đến số lần uống thuốc trong thời gian ngày. Nếu thời hạn bán thải  càng ngắn số lần uống thuốc càng nhiều và ngược lại nếu càng dài thì số lần uống thuốc càng ít. Vì vậy, có thuốc ngày uống  2 – 3 lần hoặc hơn nhưng có thuốc chỉ việc uống ngày một lần.

Với người bị suy gan, thận do thời hạn bán thải thuốc kéo dãn, nên cần để ý quan tâm giảm liều dùng.

Dạng thuốc tiêm truyền tĩnh mạch hay dạng thuốc phóng thích chậm là những dạng thuốc thích phù thích hợp với những thuốc có thời hạn bán thải ngắn, nhưng cần duy trì nồng độ thuốc luôn đạt ở tại mức cao nhất, phục vụ hiệu suất cao điều trị!

DS. MAI XUÂN DŨNG

Diện tích dưới đường cong (AUC).

Thể tích phân loại (Vd).

Nửa đời (T1/2 ).

Độ thanh thải (Cl).

Ý nghĩa của những thông số dược động học.

Các thông số dược động học giúp toàn bộ chúng ta có những hướng dẫn về:

Lựa chọn thuốc hợp lý.

Chỉ định thuốc thích hợp (liều dùng, đường dùng, tần xuất dùng thuốc, thời hạn điều trị).

Sử dụng thuốc tối ưu (ví dụ trong trường hợp dùng thuốc với thức ăn và những thuốc khác).

Lựa chọn thuốc phải nhờ vào đặc tính của thuốc (ví dụ thuốc có hấp thu tốt qua đường tiêu hoá không…) và phải nhờ vào bệnh nhân rõ ràng (ví dụ hiệu suất cao thận…).

Diện tích dưới đường cong 

Diện tích dưới đường cong (AUC) là diện tích s quy hoạnh dưới đường cong của đồ thị màn biểu diễn sự biến thiên của nồng độ thuốc trong máu theo thời hạn, biểu thị tượng trưng cho lượng thuốc vào được đại tuần hoàn ở dạng còn hoạt  tính sau thuở nào gian t. Từ giá trị của AUC, hoàn toàn có thể tính được trị số sinh khả dụng của thuốc.

Sinh khả dụng hay khả dụng sinh học (F) (Bioavailability) biểu thị mức độ và vận tốc (tính theo %) của hoạt chất vào được đại tuần hoàn so với liều đã dùng.

Sinh khả dụng tuyệt đối là tỷ suất so sánh giữa 2 giá trị sinh khả dụng của cùng một thuốc đưa qua đường uống so với đưa qua đường tĩnh mạch.

F tuyệt đối = AUC/ AUC tĩnh mạch

Sinh khả dụng tương đối là tỷ suất so sánh giữa 2 giá trị sinh khả dụng của cùng một thuốc nhưng rất khác nhau về dạng bào chế và cùng được đưa qua đường uống:

F tương đối = F của dạng bào chế A/ F của dạng bào chế B

Ampicilin dùng đường tiêm tĩnh mạch có sinh khả dụng là 100% nhưng ampicilin dạng uống thì lại sở hữu sinh khả dụng rất thấp, chỉ ở tại mức 45%. Do đó ampicilin  dạng uống không được đưa vào khuôn khổ thuốc thiết yếu của Tổ chức Y tế toàn thế giới và của thật nhiều vương quốc. Amoxicilin đường uống có sinh khả dụng cao hơn vào lúc chừng 90%, do đó thích hợp chỉ định đường uống hơn ampicilin.

Các yếu tố quyết định hành động sinh khả dụng của thuốc

Bản chất bên trong của thuốc. Ví dụ ampicilin hấp thu tại đường tiêu hoá kém hơn amoxicilin nên có sinh khả dụng thấp hơn.                       

Đường dùng: ampicilin uống có sinh khả dụng thấp 45%, ampicilin dạng tiêm có sinh khả dụng cao hơn và nếu tiêm tĩnh mạch thì sinh khả dụng là 100%.                                         

Dạng bào chế kém: Một vài loại thuốc có phẩm chất kém không hoà tan hay độ phân rã không tốt nên có sinh khả dụng thấp. Rifampicin nên được kiểm tra kỹ chất lượng và công thức bào chế để đảm bảo sinh khả dụng của thuốc.

Uống thuốc trong bữa tiệc: Sinh khả dụng của erythromycin dạng base giảm do dịch vị dạ dày phá hủy, do đó không dùng khi no, trong lúc đó sinh khả dụng của ketoconazol lại tăng khi sử dụng với bữa tiệc nhiều mỡ. Do đó erythromycin nên được uống lúc dạ dày rỗng, khoảng chừng 1h trước bữa tiệc.

Tương tác với những thuốc khác: Dùng tetracyclin với thuốc kháng acid hay sữa làm giảm sinh khả dụng của tetracyclin.

Tăng cường hấp thu: Uống thuốc với một cốc nước (100 – 150ml) để cải tổ sinh khả dụng của amoxicilin và những thuốc khác.

Chuyển hoá thuốc tại gan và ruột cũng làm giảm sinh khả dụng của thuốc.

Bệnh nhân không tuân thủ điều trị.

Thể tích phân loại

Thể tích phân loại Vd biểu thị mối liên quan giữa lượng thuốc trong khung hình và nồng độ của thuốc trong huyết tương ở trạng thái cân đối.      

Vd = Lượng thuốc trong khung hình/ Nồng độ thuốc trong huyết tương

Thuốc chứa trong huyết thanh (gắn với protein huyết t­ương) hoàn toàn có thể tích phân loại Vd nhỏ hơn.

Khả năng khuếch tán của một thuốc nào đó vào những tổ chức triển khai của khung hình tùy từng 2 yếu tố:    

Hệ số phân loại lipid/ n­ước của thuốc.

Bản chất của tổ chức triển khai mà thuốc xâm nhập.

Mối liên hệ giữa thể tích phân loại với nồng độ thuốc huyết tương được trình diễn trong phương trình dưới đây:      

Vd = Dx F/ Cp

Trong số đó:

Vd: Thể tích phân loại (lít hoặc lít/kg).

D: Liều thuốc cần đưa (g hoặc mg).

Cp: Nồng độ thuốc trong huyết tương (g/l hoặc mg/l).

F: Sinh khả dụng (%).                    

Do vậy, nồng độ thuốc (Cp) càng cao thì thể tích phân loại (Vd) càng nhỏ. Những thuốc có khuynh hướng bị giữ trong máu nhiều hơn nữa thì Vd càng nhỏ (ví dụ link protein huyết tương).     

Một số yếu tố ảnh hưởng đến Vd gồm

Cấu tạo khung hình bệnh nhân, lượng nước trong khung hình. Vd của gentamicin và amikacin giảm sút ở người béo phì.

Chức năng gan. Vd của ceftriaxon, cefotaxim và clarithromycin giảm ở người
xơ gan.  

Tuổi: Vd của doxycyclin giảm ở người già. Vd của ceftriaxone, amikacin và gentamicin giảm  ở trẻ đẻ thiếu tháng.

Tình trạng bệnh lý. Vd của ceftazidim giảm sút ở người bị bỏng quy trình bị mất nước và tăng thêm ở quy trình phồng rộp nước.

Ứng dụng thể tích phân loại của thuốc trong thực hành thực tiễn lâm sàng:

Cần phải hiệu chỉnh liều khi có những thay đổi có ý nghĩa của Vd nhằm mục đích đạt được nồng độ thuốc mong ước trong huyết tương.

Ví dụ 1: Vd của ceftazidim tăng ở bệnh nhân bỏng quy trình có phồng nước.

Từ công thức: Vd = Dx F/ Cp

ta thấy khi Vd tăng thì Cp sẽ giảm. Vì vậy, để duy  trì nồng độ thuốc (Cp) đảm bảo hiệu suất cao điều trị thì phải tăng liều thuốc (D).

Ví dụ 2. Vd của gentamicin giảm ở trẻ béo phì. Dựa vào công thức  Vd = Dx F/ Cp

ta thấy để không tăng nồng độ thuốc huyết tương do Vd giảm nên phải giảm liều nhờ vào thể trọng.

Ví dụ 3. Trẻ em có tỷ suất % nước cao hơn so với những người lớn, liều thuốc tính theo mg/kg thể trọng cao hơn người lớn. Điều này lý giải tại sao phải tính liều cho trẻ con theo mg/kg thể trọng (hay theo diện tích s quy hoạnh mặt phẳng). Tuy nhiên, tổng liều không được vượt quá liều khuyến nghị dùng cho những người dân lớn.       

Ví dụ 4. Trẻ mất nước có rủi ro không mong muốn tiềm ẩn tiềm ẩn ngộ độc cao hơn do đó cần giảm liều dùng của một số trong những thuốc.

Nửa đời trong huyết tương (nửa đời)

Nửa đời trong huyết tương (T1/2) là thời hạn thiết yếu để nồng độ thuốc trong huyết tương hạ xuống còn một nửa (50%). Khi thuốc thải trừ với một vận tốc tỷ suất với nồng độ thuốc.

Thời gian (h)                 % thuốc đào thải

1 lần T1/2                  50       [0     +   50]

2 lần T1/2                  75       [50   +   25]

3 lần T1/2                  87,5    [75    +  12,5]

4 lần T1/2                  93,75  [87,5 +   6,25]

5 lần T1/2                  96,87  [93,75 + 3,12]

6 lần T1/2                  98,43  [96,87 +  1,56]

7 lần T1/2                  99,21  [98,43 +  0,78]

Như đã trình diễn ở trên, sau 5 lần T1/2 gần như thể toàn bộ lượng thuốc đã được đào thải thoát khỏi huyết tương (96,87%).

Ứng dụng nửa đời trên lâm sàng

Khi biết T1/2 của thuốc được cho phép ta tính toán được khoảng chừng cách đưa thuốc.

Ví dụ:

Kháng sinh

T1/2

Khoảng cách đưa thuốc

Cefotaxim

1,1 giờ

Cứ mỗi  4 – 8 giờ

Ceftazidim

1,8 giờ

Cứ mỗi  8 giờ

Ceftriaxon

7,3 giờ

Cứ mỗi  12 – 24 giờ

Mối quan hệ giữa nửa đời, độ thanh thải và thể tích phân loại được thể hiện trong phương trình sau:                         

T1/2 = 0,693 x Vss/ Cl

Trong số đó:

T1/2: nửa đời trong huyết tương.

Vss : thể tích phân loại ở tình trạng ổn định.

Cl: độ thanh thải.

Qua phương trình ta thấy nếu Cl tăng thì T1/2 sẽ giảm, nếu thể tích ở tình trạng ổn định (Vss) tăng thì T1/2 sẽ kéo dãn.                                        

Các yếu tố quyết định hành động đến nửa đời trong huyết tương (T1/2) của một thuốc hoàn toàn có thể gồm có những yếu tố thuộc về thuốc và yếu tố thuộc người bệnh:

Bản chất hoá học của thuốc. Benzathin penicilin hoà tan 0,02% trong nước có T1/2 dài hơn thế nữa procain penicilin, thuốc hoà tan 4% trong nước.

Chức năng thận. Ví dụ: T1/2 của amikacin, amoxicilin, ceftriaxon, cefotaxim,…tăng thêm khi hiệu suất cao thận suy giảm.          

Chức năng gan. Ví dụ: T1/2 của erythromycin, rifampicin, metronidazol, cefotaxim…tăng thêm khi bệnh nhân bị xơ gan.

Tuổi. Ví dụ: T1/2 của paracetamol, amoxicilin, amikacin, ceftazidim, ceftriaxon, tăng thêm ở trẻ sơ sinh. ở người cao tuổi, T1/2 của ceftazidim, clarithromycin cũng tăng.

Độ thanh thải, thông số thanh thải (Clearance viết tắt là Cl)

Độ thanh thải biểu thị kĩ năng của một cơ quan (thường là gan, thận) lọc sạch một thuốc thoát khỏi huyết tương khi máu tuần hoàn qua cơ quan đó. Cl được xem bằng ml/phút, biểu thị số ml huyết tương được gan hoặc thận lọc sạch thuốc trong thời hạn 1 phút. Độ thanh thải tác động đến những thuốc đào thải qua thận.

Thực chất độ thanh thải phản ánh kĩ năng thải thuốc từ dịch nội bào riêng với thuốc ở dạng không phối hợp. Nếu thuốc càng ít link, độ thanh thải của thuốc càng lớn.

Quan hệ giữa độ thanh thải và nửa đời, thể tích phân loại

Cl = 0,693 x Vss/ T1/2

Trong số đó:

Cl : là độ thanh thải.

Vss­ : là thể tích phân loại ở tình trạng ổn định.

T1/2 : là nửa đời trong huyết tương.

Từ công thức trên đã cho toàn bộ chúng ta biết:

Nếu độ thanh thải tăng thì nửa đời giảm.

Nếu thể tích ở trạng thái ổn định (Vss) tăng thì độ thanh thải cũng tăng.

Độ thanh thải tác động đến những thuốc đào thải qua thận. Nửa đời của gentamicin và tetracyclin sẽ tăng tương ứng với việc giảm của độ thanh thải (ví như độ thanh thải creatinin). Rifampicin và doxycyclin không biến thành ảnh hưởng vì thải trừ qua gan không thải trừ qua thận.

Ý nghĩa của độ thanh thải trên lâm sàng

Độ thanh thải được cho phép tính toán hiệu chỉnh liều trên bệnh nhân suy hiệu suất cao thận. Thận là cơ quan quan trọng trong quy trình bài xuất thuốc thoát khỏi khung hình. Khi hiệu suất cao thận bị suy giảm, những thuốc bài xuất qua thận ở dạng còn hoạt tính bị ứ lại sẽ gây nên độc cho khung hình. Trong những trường hợp này, liều thông thường không thích hợp nữa mà phải hiệu chỉnh lại để tránh sự tích luỹ thuốc gây quá liều dẫn đến ngộ độc. Một vài kháng sinh cũng hoàn toàn có thể trực tiếp gây độc cho thận và vì vậy liều dùng và phối hợp thuốc trong trường hợp này cần vận dụng rất thận trọng (aminoglycosid, amphotericin, vancomycin).

Chỉ cần hiệu chỉnh với những kháng sinh thải trừ qua thận ở dạng còn hoạt tính. Trong những kháng sinh thông dụng, có 2 nhóm kháng sinh thải trừ qua thận ở dạng còn hoạt tính, đó là nhóm bêta- lactam và nhóm aminoglycosid.

Chỉ số để xem nhận hiệu suất cao thận là độ thanh thải creatinin (còn gọi là clearance creatinin, viết tắt Clcr). ở người thông thường, Clcr ~ 100 ml/ phút  (80 – 120 ml/phút). Khi hiệu suất cao thận bị suy giảm, thông số này giảm.

Hiệu chỉnh liều khi sử dụng thuốc nhóm aminoglycosid cho những người dân suy giảm hiệu suất cao thận. 

Độ thanh thải creatinin được sử dụng để tính liều hiệu chỉnh. Độ thanh thải creatinin hoàn toàn có thể được xem nhờ công thức sau:

Cl = (140 – tuổi) x Thể trọng/ (72 x Cr/s

Trong số đó:

Cl: Độ thanh thải creatinin (ml/phút).

Tuổi: Tính theo năm.

Thể trọng: Tính theo kg.

Cr/s: Mức creatinin trong máu (mg/dL).

Nếu dùng cty là mmol/ L thì thay số 72 ở mẫu số = 0,8

Chú ý:

Cl thu được theo công thức trên là trị số dành riêng cho phái mạnh. Khi bệnh nhân là nữ, kết quả sẽ là (Cl x 0,85).

Mức liều quy định thông thường cho một số trong những kháng sinh thông dụng trong nhóm này như sau: gentamicin, netilmicin và tobramycin có liều bằng nhau 3 – 5 mg/kg thể trọng/24h. Amikacin 15 mg/kg thể trọng/24h (Dược thư vương quốc trang 132).

Những người béo phì nghĩa là số khối lượng của khung hình vượt quá quy định được cho phép tính theo độ cao khung hình thì khi tính liều được xem theo khối lượng
lý tưởng.

Cân nặng lý tưởng (kg) = Chiều cao (cm) – 100/ 10 x 9

Người mất nước nặng phải được hiệu chỉnh liều.

Người cao tuổi hơn 65 tuổi dù có suy thận hay là không vẫn phải giảm 1/2 liều

Hiệu chỉnh liều thuốc nhóm bêta – lactam cho những người dân bệnh suy giảm hiệu suất cao thận:

Tra dược thư để tìm thông tin về việc chỉnh liều của thuốc nhóm bêta-lactam.

Ví dụ: Hiệu chỉnh liều ceftazidim trên bệnh nhân suy thận được xem ở bảng
dưới đây:

STT

Độ thanh thải creatinin
(Cl: ml/phút)

Liều

Khoảng cách đưa thuốc

1

120 ml/phút

1 g

3 x / 24 giờ

2

30 – 50

1 g

1 x / 24 giờ

3

5 – 15

1 g

1x / 36 giờ

4

< 5

0,5 g

1 x / 48 giờ

Các yếu yếu tố ảnh hưởng tới độ thanh thải gồm có

Chức năng thận. Suy giảm hiệu suất cao thận dẫn tới giảm độ thanh thải của thuốc bài xuất qua thận.

Tuổi: người cao tuổi, trẻ con khác thường lớn

Tình trạng khung hình như phụ nữ mang thai, suy tim xung huyết, béo phì.

Reply
4
0
Chia sẻ

Video Nồng độ thuốc trong máu đạt trạng thái ổn định Css sau khoảng chừng thời hạn bằng ?

You vừa đọc tài liệu Với Một số hướng dẫn một cách rõ ràng hơn về Video Nồng độ thuốc trong máu đạt trạng thái ổn định Css sau khoảng chừng thời hạn bằng tiên tiến và phát triển nhất

Chia Sẻ Link Cập nhật Nồng độ thuốc trong máu đạt trạng thái ổn định Css sau khoảng chừng thời hạn bằng miễn phí

Pro đang tìm một số trong những Chia SẻLink Tải Nồng độ thuốc trong máu đạt trạng thái ổn định Css sau khoảng chừng thời hạn bằng Free.

Giải đáp vướng mắc về Nồng độ thuốc trong máu đạt trạng thái ổn định Css sau khoảng chừng thời hạn bằng

Nếu sau khi đọc nội dung bài viết Nồng độ thuốc trong máu đạt trạng thái ổn định Css sau khoảng chừng thời hạn bằng vẫn chưa hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comment ở cuối bài để Ad lý giải và hướng dẫn lại nha
#Nồng #độ #thuốc #trong #máu #đạt #trạng #thái #ổn #định #Css #sau #khoảng chừng #thời #gian #bằng